Top 5 kỹ thuật Refactoring Code cho các nhóm Agile nhanh và chất lượng hơn

1. Các kỹ thuật trong Refactoring Code

1.1. Kỹ thuật 1: Extract Method (Tách phương thức)

Kỹ thuật Extract Method (Tách phương thức) là một phương pháp refactoring giúp chia nhỏ một đoạn mã phức tạp thành các phương thức con, mỗi phương thức đảm nhận một nhiệm vụ cụ thể để mã dễ đọc hơn, tăng khả năng tái sử dụng và bảo trì. Đối với các nhóm Agile, Extract Method hỗ trợ phát triển phần mềm nhanh chóng mà vẫn đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả.

Cách thực hiện: 

Bước 1: Xác định đoạn mã cần tách

• Xác định những đoạn mã có chức năng độc lập hoặc những đoạn mã đang lặp lại nhiều lần trong phương thức.

• Các đoạn mã phức tạp, dài dòng hoặc nhiều bước xử lý liên tiếp là ứng cử viên tốt cho việc tách thành phương thức riêng.

Bước 2: Đặt tên phương thức phù hợp

• Đặt tên phương thức thể hiện chính xác mục đích và chức năng của đoạn mã được tách.

• Tên phương thức rõ ràng giúp người đọc dễ dàng hiểu được vai trò của nó mà không cần xem chi tiết bên trong.

Bước 3: Chuyển đoạn mã vào phương thức mới

• Cắt đoạn mã đã xác định từ phương thức ban đầu và dán vào phương thức mới vừa tạo.

• Đảm bảo các biến hoặc tham số cần thiết để thực thi đoạn mã cũng được truyền vào phương thức mới.

Bước 4: Kiểm tra các tham số và trả về kết quả

• Nếu đoạn mã sử dụng các biến cục bộ từ phương thức gốc, hãy xác định những biến này và chuyển chúng thành tham số cho phương thức mới.

• Đối với kết quả trả về, xác định xem phương thức mới có cần trả về giá trị hay không.

Bước 5: Gọi phương thức mới trong phương thức ban đầu

• Thay thế đoạn mã cũ trong phương thức gốc bằng một lệnh gọi đến phương thức mới.

• Kiểm tra lại xem mã có hoạt động đúng như mong đợi hay không.

Bước 6: Kiểm tra và chạy thử

• Sau khi refactor, chạy các bài kiểm thử để đảm bảo rằng chức năng của mã không thay đổi.

• Đảm bảo mã vẫn chạy đúng và không phát sinh lỗi.

Ví dụ minh họa:

Trước khi áp dụng Extract Method:

Trong ví dụ trên, Extract Method đã giúp phân chia các chức năng riêng biệt thành các phương thức nhỏ (isStockAvailable, updateInventory, processPayment), giúp mã dễ đọc và dễ bảo trì hơn.

1.2. Kỹ thuật 2: Rename Variables (Đổi tên biến)

Kỹ thuật Rename Variables (Đổi Tên Biến) là một phương pháp refactoring giúp cải thiện tính rõ ràng và dễ đọc của mã bằng cách đặt tên biến một cách mô tả và có ý nghĩa. Trong các nhóm Agile, kỹ thuật này giúp tăng tính hợp tác giữa các thành viên, tránh nhầm lẫn và lỗi phát sinh từ tên biến không rõ ràng.

Cách thực hiện:

Bước 1: Xác định các biến cần đổi tên

• Xác định các biến có tên không rõ ràng hoặc gây nhầm lẫn, ví dụ như: x, data, temp

Bước 2: Chọn tên biến mô tả rõ ràng

• Đặt tên biến mô tả rõ chức năng hoặc mục đích của nó trong ngữ cảnh của đoạn mã.

• Tránh các từ viết tắt hoặc từ ngữ mơ hồ. Nên ưu tiên các tên biến phản ánh ý nghĩa và vai trò của chúng.

• Ví dụ: thay vì x, có thể đổi thành itemCount hoặc totalPrice nếu biến đại diện cho số lượng hoặc tổng giá.

Bước 3: Sử dụng công cụ đổi tên biến trong IDE

• Để tránh lỗi do quên đổi tên ở một vài nơi trong mã, hãy sử dụng công cụ refactoring của IDE (như Refactor -> Rename trong IntelliJ IDEA hoặc Rename Symbol trong VS Code). Công cụ này sẽ giúp đổi tên biến đồng loạt trong toàn bộ dự án, đảm bảo tất cả các lần xuất hiện của biến được cập nhật đúng.

Bước 4: Kiểm tra ảnh hưởng của tên biến mới đến mã khác

• Đảm bảo rằng tên biến mới không ảnh hưởng tiêu cực đến các phần khác của mã.

• Kiểm tra các hàm, phương thức hoặc lớp khác có thể bị ảnh hưởng bởi tên biến mới, đặc biệt là các biến toàn cục hoặc các biến được sử dụng trong nhiều lớp khác nhau.

Bước 5: Kiểm thử lại mã

• Sau khi đổi tên biến, chạy tất cả các bài kiểm thử để việc thay đổi tên không ảnh hưởng đến chức năng của chương trình, mã vẫn hoạt động đúng và không có lỗi phát sinh từ việc đổi tên biến.